EN  |  FR

Spieren houden niet van rokers

afbeelding bij Spieren houden niet van rokers

Een bekende reclameslogan luidt ‘Bloemen houden van mensen’. Het omgekeerde blijkt ook te kloppen. Mensen houden van bloemen. Afgelopen Valentijnsdag probeerden tal van mannen de stemming in huis weer wat op te fleuren door een stevige bos bloemen te presenteren. Helaas is de slogan ‘Spieren houden niet van rokers’ veel minder bekend, en dat moet veranderen. Hij kan wat ons betreft zo op de verpakking.

Dat roken slecht is, kan zelfs de directeur van de tabakslobby Jan Hein Sträter je vertellen. Roken vergroot namelijk de kans op het krijgen van zowat alle vormen van kanker. Ook leidt stevig roken vaak tot de ernstige longziekte COPD (Chronic Obstructive Lung Disease). Je hart en bloedvaten breng je door roken ernstige schade toe. Stevig roken zorgt verder voor huidveroudering en bruine tanden en je stinkt een uur in de wind. Ook kan roken tot impotentie, of onvruchtbaarheid leiden. En die onvruchtbaarheid raakt niet alleen rokers, maar ook rooksters. Als dat geen reden is om per direct te stoppen met het gebruik van sigaret, sigaar, of e-sigaret, dan proberen we je met het laatste argument over de streep te trekken. Roken lijkt er namelijk ook voor te zorgen dat je sneller spierweefsel afbreekt, en dat betekent minder spierkracht en minder spiermassa. Daar wordt een mens niet vrolijk van. 

Spierweefsel van rokers

Ouderdomsspierzwakte of sarcopenie wordt door de vergrijzing een volksziekte, en daarom zoeken wetenschappers naar manieren om de spieren van ouderen sterk te houden. Ze willen daarom ook weten wie wel en geen sarcopenie heeft. Het is bekend dat COPD-ers vaker sarcopenie hebben dan niet rokers. Nu kan de chronische ontstekingsreactie die met COPD gepaard gaat ook tot spiermassaverlies leiden. Verder is het bekend dat COPD-ers door benauwd- en kortademigheid slecht eten en te weinig bewegen en dat draagt bij aan spiermassaverlies. Toch wordt gedacht dat roken zelf ook tot spiermassaverlies leidt. Roken zorgt namelijk voor een lagere aanmaak van spiereiwitten, zo blijkt uit een Deens onderzoek uit 2007. In het Deense experiment vergeleken de onderzoekers spiercellen van 8 rokers, die elk meer dan 20 sigaretten per dag rookten, met die van 8 niet-rokers in dezelfde leeftijdscategorie. Voor- en nadat de onderzoekers wat cellen uit de beenspieren haalden dienden ze hun proefpersonen eerst een hoeveelheid gelabeld leucine toe. Zo konden ze achterhalen of de cellen aminozuren opnamen en inbouwden in het spiereiwit. De cellen van rokers namen nog net zo goed aminozuren op als die van de niet-rokers, zo bleek. Toch was hun aanmaak van spiereiwit minder.

De Denen kwamen erachter dat naast allerlei ontstekingsreacties, die bekend zijn uit de uitgebreide literatuur over de schadelijke effecten van roken, de activiteit van het gen voor myostatine door roken wordt verhoogd. Myostatine is een groeifactor die spieropbouw afremt. Ook de activiteit van een aantal andere genen die spiercellen laten afbreken gaan bij rokers omhoog. Nu kun je (als roker) denken dat het niet zo’n vaart zal lopen als spiercellen wat minder snel spiereiwit aanmaken, maar dat dat nog niet zoveel zegt over de effecten van roken op je spierkracht. Fair enough. Echter, uit studies uit 2000, 2013 en 2014 lijkt roken de handknijpkracht te verminderen. 

Gezonde levensstijl

Dat verlies van spierkracht is ongewenst als je graag met zware gewichten traint. Het blijkt echter ook dat greepkracht bij gezonde mannen van 45-68 jaar een voorspellende waarde heeft voor het minder voorkomen van lichamelijke beperkingen 25 jaar later. Daarnaast blijkt uit Amerikaans en Chinees onderzoek dat wanneer de hoeveelheid spiermassa afneemt, de kans op overlijden toeneemt. Eerder schreven we ook al over de funeste gevolgen van alcohol voor de spieren.

Het ziet er naar uit dat wie gezond en sterk oud wil worden – en dat willen we natuurlijk allemaal – er goed aan doet alcohol en tabak links te laten liggen. Een beroemde bokser met de bijnaam Smoking Joe kan daarbij een inspirerend voorbeeld zijn. Als Joe na drie, vier ronden goed opgewarmd was, begon hij te ‘roken’ en werd hij echt gevaarlijk. We spreken af: de spieren laten roken betekent voortaan ‘intensieve training’. Niet meer en niet minder. Wil je stoppen met roken? Er zijn verschillende stopmethoden. Kijk hier voor een overzicht.

De Red Apple commercial vind je hier.

Dossiers: