Schokkende resultaten met de trilplaat?
Een high tech trainingsgereedschap dat zou zorgen voor een ware revolutie in fitness en sport. Spieropbouw in een mum van tijd, lichaamsvet knetterend in het vuur van de verbranding, en dat alles met een minimale inspanning, no sweat! Ze stonden ooit in fitnesscentra te glimmen als het ultieme antwoord op cellulitis, overgewicht en prikkeldove spiervezels. Het apparaat werd generiek bekend als Powerplate aka de trilplaat en er moest diep voor in de buidel getast worden. Schokkende resultaten bleven echter uit.
Een paar minuten per dag op een trillend platform was het antwoord op alle fitnessdoelen waar je normaal gesproken flink voor aan de bak moet: spieren, spek, conditie, botten, insulinegevoeligheid, je humeur, je hele lijf – je hele leven feitelijk! – zou er met sprongen op vooruit gaan. Weg met alle frustraties op de weegschaal en confrontaties voor de spiegel. Het klonk bijna te mooi om waar te zijn, en dat was het ook. Maar een uitgekiende mediacampagne, een fraai apparaat en wetenschappelijke artikelen maakten van de trilplaat een commercieel succes. We leggen de belangrijkste claims nog eens onder de loep.
Tillen tijdens het trillen
De belangrijkste claim rondom de trilplaat is dat het kan helpen bij het opbouwen van spierkracht en spiermassa. Het idee is dat de trillingen van het apparaat je spieren sneller doen samentrekken, wat resulteert in meer kracht en mogelijk spiergroei, zonder zware gewichten te hoeven tillen.
Onderzoek ondersteunt gedeeltelijk deze claim. In sommige studies werd een toename in spierkracht gemeten bij het gebruik van de trilplaat, vooral in de spieren van de onderste ledematen, zoals de quadriceps (bovenbeenspieren). Dit werd bijvoorbeeld waargenomen in een meta-analyse, die aangaf dat trilplaattraining de kracht van de knie-extensoren lichtjes kon verbeteren. Echter, de toename in spierkracht was vaak bescheiden en de effecten op spiermassa waren minimaal of zelfs niet aanwezig. Verder is het hierbij belangrijk aan te geven dat in deze studies werd gekeken wat het extra effect van de trilplaat is wanneer iemand al krachttraining doet, of wanneer mensen op een trilplaat staan in vergelijking met niets doen. Kortom, krachttraining zelf zorgt voor de grootste effecten op kracht en spiermassa. Trillen tijdens je training vergroot de effecten hooguit marginaal.
Vetreductie
Een andere populaire claim is dat de trilplaat helpt bij vetverlies door het verhogen van de stofwisseling en het verbranden van calorieën, zelfs wanneer je niet actief traint. Maar hoe houdt deze claim zich wanneer die wetenschappelijk aan de tand wordt gevoeld? Deze vraag blijkt lastig te beantwoorden, omdat het aantal studies die trachten die claim te bewijzen, of te ontkrachten, dun gezaaid zijn. De studies waarin is onderzocht of de trilplaat effectief is om vet te verliezen, zijn over het algemeen niet goed genoeg opgezet om dat echt te kunnen onderzoeken. Zo wordt er in de onderzoeken op de trilplaat een progressief trainingsprogramma gedaan. Kortom, er worden allerlei krachtoefeningen op de trilplaat gedaan die over de onderzoeksperiode steeds zwaarder worden. Zo vind je inderdaad wel een effect van de trilplaat op mogelijk vetverlies. Dat ligt echter niet aan de trilplaat maar aan de oefeningen die je doet.
En je uithoudingsvermogen dan?
Sommigen geloven dat de trilplaat kan helpen de conditie te verbeteren, omdat het de hartslag verhoogt en de cardiovasculaire gezondheid bevordert, zonder intensieve training. Dit idee is echter moeilijk te ondersteunen met harde wetenschappelijke gegevens. Simpelweg omdat er weinig goed onderzoek naar is gedaan. En dat is eigenlijk al een teken aan de wand. Als wetenschappers heil in de trilplaat zien als effectief middel om conditie op te bouwen, dan willen ze dat graag onderzoeken. Als er al effecten worden gevonden van de trilplaat, dan worden die gevonden bij oudere niet fitte proefpersonen. En dan is het niet gek dat je daar resultaten vindt. Elke vorm van inspanning leidt bij deze doelgroep al tot enige verbetering van de conditie. Ben je fit en maak je dagelijks een stevige wandeling of fietstocht, dan heeft de trilplaat geen enkel nut. Handige ondernemers zien natuurlijk altijd kansen, en komen dan bijvoorbeeld met de redenering: ‘Steeds meer mensen maken gebruik van een elektronische fiets, hoeven zelf nauwelijks meer iets te doen en vooral ouderen vormen daardoor een gevaar voor zichzelf en het verkeer… trilplaattraining voorkomt veel ellende.’
En dus…
Hoewel de trilplaat enkele heel bescheiden voordelen kan bieden, is het verre van een wondermiddel. De voordelen op het gebied van spierkracht, vetverlies en conditie zijn klein en worden alleen gevonden wanneer je ook echt oefent op de trilplaat, of worden gevonden bij niet fitte proefpersonen. En mensen die niet fit zijn - jong of oud - kun je het best met klassieke methoden helpen: een cardioprogramma, wat krachttraining, beweging buiten sprokkelen. Tillen en bewegen blijft nog steeds een betere methode om je fitheid te verbeteren dan trillen.
Een schokkend artikel op het hoogtepunt van de trilplaathype vind je hier.
Dat je moet oppassen voor schokken wordt hier duidelijk.