EN  |  FR

Foute stims in je PWO

Eerlijk is eerlijk, sinds je die nieuwe preworkoutformule gebruikt train je als een bezetene. Je bent ongekend sterk en je vetpercentage zakt. Maar erg goed voel je jezelf niet. Je hart slaat sneller dan normaal, je eetlust is beroerd en goed slapen is er niet meer bij. Herkenbaar? Dan zou het zomaar kunnen dat er een amfetamine in je supplement zit…

Tien jaar geleden deed een Amerikaans dopinglaboratorium een huiveringwekkende ontdekking. In een supplement dat bodybuilders moesten gebruiken voordat ze onder het ijzer gingen, vond het lab een vergeten chemische stof, die al tientallen jaren niet meer op de markt was. Toen de ontdekkers in de bibliotheek op zoek ging naar wetenschappelijke literatuur over de merkwaardige verbinding, stuitten ze op chemische onderzoeksliteratuur uit 1910 en 1946. In die vergeten studies had een slimme chemicus de verbinding waarschijnlijk ontdekt, en zich gerealiseerd dat deze stof interessant was voor supplementenmakers.

De verbinding was chemisch gezien geen amfetamine, maar werkte op de één of andere manier  wel op dezelfde manier. Hij imiteerde, net als amfetamines, natuurlijke pephormonen als adrenaline. Zo verdreef hij vermoeidheid, maakte hij alerter, verbeterde hij de focus, onderdrukte hij pijnprikkels en remde hij het hongergevoel. Geknipt voor sporters die intensiever willen trainen, zou je zeggen.

Die stof die het Amerikaanse dopinglab ontdekte heette dimethylamylamine. Misschien ken je hem ook onder zijn afkorting DMAA. DMAA is een tijdje razend populair geweest in fitnesscentra en krachthonken, maar is nu niet meer in de handel. Overheden en bedrijven deden DMAA in de ban nadat in 2011 DMAA-gebruikers een beroerte of een hersenbloeding kregen, en daarbij waren mensen overleden. Bovendien was DMAA geen natuurlijke stof, en mocht hij eigenlijk helemaal niet in supplementen zitten.

Die tragische gebeurtenissen vloeiden voort uit de amfetamineachtige werking van DMAA. Net als amfetamine jaagt DMAA de hartslag en de bloeddruk op, en vernauwt hij tegelijkertijd de bloedvaten. In combinatie met zware fysieke inspanning en slechte bloedvaten kan DMAA daardoor bloedvaten laten knappen. Dat was dus gebeurd bij de overleden DMAA-gebruikers.

Nadat in 2012 DMAA wereldwijd van de markt verdween, gingen de cowboys in sportsupplementenland op zoek naar andere stimulerende stoffen – of ‘stims’, zoals die dingen op internetfora heten. En ze hebben er een paar gevonden. Zeker als je in buitenlandse webwinkels preworkoutformules koopt, loop je kans dat je een product met een opvolger van DMAA in handen krijgt. Begrijp ons goed, die riskante stoffen zitten niet in alle preworkoutformules. Er zijn legio producten op de markt die uitsluitend veilige stoffen bevatten. Maar er circuleren ook een aantal producten die wel degelijk foute stimulerende stoffen bevatten. De zeven foute stims in preworkoutformules die we de laatste tijd het meest veelvuldig zijn tegengekomen zetten we hieronder voor je op een rijtje.

#1 Methylsynefrine

Als er op het label van een supplement methylsynefrine of methylsynephrine staat, dan heb je in zestig procent van de gevallen te maken met een illegale amfetamine. Methylsynefrine is geen natuurlijke stof, mag dus helemaal niet in supplementen zitten en staat bovendien op de dopinglijst. Het is een amfetamine die jaren geleden op de markt was als medicijn tegen een te lage bloeddruk, totdat duidelijk werd dat methylsynefrine net zo riskant was als andere amfetamines. Het meest zorgwekkende van producten met methylsynefrine is dat ze bijna allemaal fout zijn gedoseerd. In veertig procent van de supplementen is volgens recent onderzoek van de universiteit van Harvard geen methylsynefrine te bekennen. Daar staat dan tegenover dat er ook een paar producten circuleren die vijf keer meer methylsynefrine bevatten dan de farmaceutische industrie ooit in zijn pillen durfde te stoppen…

#2 Pausinystalia johimbe

Supplementen met deze extracten zijn in Nederland verboden. Ze bevatten yohimbine. Yohimbine is geen amfetamine, maar imiteert wel de werking van adrenaline. De stof doet dat op zo’n onvoorspelbare manier dat in diverse landen de overheid supplementen met Pausinystalia johimbe heeft verboden. Yohimbine kan niet alleen de bloeddruk verhogen en daardoor beroertes veroorzaken, maar ook paniekaanvallen en psychoses uitlokken.

#3 Rauvolfia serpentina

Om het verbod op Pausinystalia johimbe te omzeilen gebruiken sommige supplementenmakers extracten van de Aziatische plant Rauvolfia serpentina. Maar ook producten met deze extracten zijn in Nederland verboden. Ze bevatten yohimbine, samen met nog meer nauw verwante stoffen.

#4 Acacia rigidula

Acacia rigidula is een heet hangijzer in Amerika, en het is niet duidelijk of extracten van deze plant wel in supplementen mogen zitten. Als jij geen supplementen wilt gebruiken met foute stims, vermijd dan producten met Acacia rigidula. De supplementenindustrie stopt deze extracten in allerlei energie- en preworkoutsupplementen omdat er volgens studies uit de jaren tachtig en negentig allerlei stimulerende stoffen in zouden zitten. In 2013 analyseerde een Amerikaans overheidslab dertig supplementen die volgens het label Acacia rigidula zouden bevatten, maar vond in geen daarvan Acacia rigidula. In zo’n twintig daarvan vond het lab synthetische phenethylamine (afkorting: PEA), een zwakke stimulerende verbinding die in een aantal planten voorkomt en op de dopinglijst staat. In tien andere supplementen zat beta-methylphenethylamine (afkorting: MBPEA), een krachtigere synthetische stof. MBPEA staat op de dopinglijst, en nee, hij komt niet voor in natuur. In sommige preworkoutsupplementen hebben Europese laboratoria nog een andere verboden stof gevonden: de synthetische amfetamine N,N-dimethyl-2-phenylpropan-1-amine. In de VS lopen op dit moment rechtszaken tegen producenten van deze producten. Die houden voet bij stuk dat alle gevonden amfetamines van nature voorkomen in Acacia rigidula.

#5 Dendrobium

Nog zo’n bestanddeel dat een belletje moet laten rinkelen. Dendrobiumextracten worden officieel gemaakt van orchideeën, en zitten in tientallen  preworkoutformules. Volgens Amerikaanse, Nederlandse en Koreaanse laboratoria zitten er in ieder geval een aantal van die supplementen de synthetische amfetamine N,alpha-diethyl-phenylethylamine (afkorting: NDPEA). In de jaren tachtig van de vorige eeuw heeft de medicijnfabrikant Knoll onderzoek naar deze verbinding gedaan, en vervolgens besloten deze stof niet op de markt te zetten. Waarschijnlijk vond Knoll de stof te riskant. Sommige supplementenmakers maakten een andere inschatting. Ook deze stof staat op de dopinglijst 

#6 DMBA en DMHA

Toen DMAA van de markt verdween zijn sommige supplementenmakers uitgeweken naar verbindingen die sterk leken op DMAA, en ook een amfetamineachtige werking hadden. Eentje daarvan was dimethylbutylamine, dat ook bekend stond als AMP Citrate of DMBA. Nadat gebruikers van supplementen met deze stof in de problemen kwamen, hebben bedrijven alle producten met deze stof snel van de markt gehaald. Maar in het grijze circuit kun je nog steeds producten met DMBA tegenkomen. 

#7 DMHA

Pas sinds 2016 op de markt, en nog niet verboden, is een ander chemisch familielid van DMAA: dimethylhexylamine of DMHA. Chemici die werken voor de supplementenindustrie vonden DMHA in dezelfde oude literatuur waar ze ook DMAA en DMBA vonden. Volgens die studies is DMBA bijna net zo sterk als DMAA. Je bent gewaarschuwd.

Tekst: Eigen Kracht.nl