EN  |  FR

Kijk verder dan je kuur lang is !

Door Remco Tevreden en Rens van Kleij


Hallo medewerkers van het NeCeDo,

Ik heb een tijdlang een aantal websites gelezen maar ben toch tot de conclusie gekomen dat er altijd iets ontbreekt aan de informatie over doping. Zelf heb ik 6 maanden geleden een kuur genomen met Oxy. En ja, óók ik heb er achteraf spijt van dat ik het heb gedaan. Wat ik nou mis bij de informatie over steroïden is hoe gevaarlijk één kuur nou is. Kan een gezond en goed getraind persoon één kuur nou goed verwerken of niet ? Ik rook en drink bijvoorbeeld niet, dus ik zou de klap toch wel op moeten kunnen vangen? Wat zijn de gevaren voor mensen die eenmalig iets stoms hebben gedaan en gezond leven? Kan het lichaam (de lever en nieren) dat niet een keertje hebben? Kunnen jullie daar eens wat meer op ingaan en niet alleen hameren op hardcore gebruikers. Verder zie ik op de sportschool alleen maar happy jongens die een steeds mooier lijf krijgen en helemaal niet met een opgeblazen hoofd rondlopen of chagarijnig zijn. Integendeel, ze hebben een big smile en over pijn of iets anders hoor ik ze niet. De cleane sporters moeten het maar met lede ogen aanzien. Wie of wat moet ik nou geloven?

X.

Beste X,

Als het duidelijk zou zijn hoe schadelijk één pil, één injectie of één kuur voor de gezondheid is, dan zou de informatie verschaffing naar sporters toe een stuk makkelijker zijn. Maar helaas zit de praktijk anders in elkaar. De mate van schadelijkheid is onder andere afhankelijk van de lichaamsgevoeligheid van de gebruiker. Ieder persoon reageert anders op een steroïd; het ene lichaam is namelijk veel sterker dan een ander.

Het NeCeDo wil bij haar voorlichtingsactiviteiten over anabole steroïden, zeer zeker niet de indruk wekken dat bij een 'kuurtje' alle mogelijke directe bijwerkingen optreden. Eenmalig gebruik zal niet meteen resulteren in haarverlies, permanent gekrompen testikels of prostaatkanker. Ondanks het feit dat je deze verschijnselen niet vaak in de sportschool tegenkomt moet je er wel terdege rekening mee houden.
Er zijn echter ook grote risico's waar je terdege rekening mee moet houden. Deze worden alleen niet altijd in verband gebracht met steroïden. Bij bijvoorbeeld burenruzie's of verkeersdelicten wordt de oorzaak vaak ergens anders gezocht. We zullen wat voorbeelden aanhalen van drie aspecten die te maken hebben met steroïdengebruik: psychische effecten, de levensverwachting bij gebruik en de zogenaamde 'glijdende schaal'. De 'ervaren lezers' zullen met sommige situaties misschien wel bekend zijn.

Psychische effecten van steroïdengebruik

Tijdens een anabolenkuur ('aan de bollen') kun je met verschillende psychische effecten te maken krijgen.  Deze invloeden op je geest kunnen variëren van een sterke seksuele drang, sterk wisselende humeurveranderingen tot een uitermate agressief gedrag met verregaande gevolgen. De kleinste incidenten kunnen een zogenaamde trigger zijn voor een woedeuitbarsting. Denk bijvoorbeeld aan situaties in het verkeer of bij verlies van een simpel spelletje. Bij personen die van nature al opvliegerig van aard zijn, zal dit zeker een probleem kunnen worden.

Onderzoek heeft aangetoond dat indien men ongeveer 200 milligram per week testosteron gebruikt, er nauwelijks gedragsveranderingen optreden. Maar bij een hogere dosis treden er periodes van geïrriteerdheid, agressie en zelfoverschatting op. Deze resultaten zijn niet te wijten aan een slecht opgezet onderzoek aangezien er sprake was van een dubbelblind onderzoek. Dit houdt in dat de proefpersonen èn de onderzoekers niet weten of het middel een echt steroïd was of slechts een placebo (een middel dat geen enkele uitwerking heeft, hetgeen vaak als controle bij onderzoeken wordt gebruikt). In plaats van een uitgebreide bespreking van het onderzoek willen we enige noemenswaardige gebeurtenissen van dit onderzoek aanhalen.

Eén van de proefpersonen reageerde tijdens het onderzoek zo fel op een slechte service in een restaurant, dat hij de keuken in stormde om zijn beklag te doen. In het vooronderzoek had hij echter aangegeven dat hij een erg rustig persoon is, die zelfs nooit commentaar geeft in een restaurant.
Een ander bedreigde een bejaarde vrouw in een snackbar die voor hem ging staan met de woorden: 'als je dat nog een keer flikt, dan vermoord ik je!'. Achteraf kon hij het zelf niet geloven dat hij zich op die manier had gedragen. Dit zijn typisch voorbeelden van uitbarstingen die te wijten zijn aan het gebruik van steroïden. Na afloop van het onderzoek was de opvliegerigheid weer verdwenen en waren de proefpersonen de 'rust zelve'.

Belangrijk bij deze onderzoeken is het feit dat ze plaatsvinden onder strenge medische controle van artsen. De proefpersonen zijn vooraf nauwkeurig onderzocht en hebben nooit psychische klachten gehad. Het resultaat dat deze van nature rustige mensen toch 'doordraaien' zet de mens toch aan het denken. In de praktijk gebruikt echter iedereen die maar wil, ook diegenen die van zichzelf al opvliegerig of agressief van aard zijn. De dosis zijn vele malen hoger en er worden de meest vreemde combinaties steroïden uitgeprobeerd. De conclusie die je hieruit kan trekken is dat de psychische klachten in het circuit naar alle waarschijnlijkheid ernstiger en frequenter zijn.

Na de publicatie van het hiervoor genoemde onderzoek in Amerika, werd het een aantal advocaten duidelijk waarom sommigen van hun cliënten een geweldsovertreding waren begaan. Ze zaten op het moment van overtreding namelijk middenin een kuur. Zo was er een gevangenisbewaarder die van nature het 'huisje-boompje-beestje' type was. Hij was echter zo opvliegerig geworden, dat hij een winkelbediende ontvoerde en vervolgens met zijn dienstwapen permanent gehandicapt maakte. En dat allemaal omdat zij geld vroeg voor een telefoontje dat de man wou plegen. Hij zit op dit moment een twintig jaar durende gevangenisstraf uit als de man die hij altijd was, heel rustig en ingetogen.

Het optreden van humeurveranderingen na een kuur is ook opmerkelijk. Er zijn genoeg personen die in aanraking komen met gevoelens van lusteloosheid, verminderde eetlust, verminderde drang naar sex en van depressieve aard. De meest ernstige vormen van depressiviteit uiten zich in zelfmoordpogingen. Een onderzoek spreekt zelfs van zelfmoordpogingen onder 6,5% onder de gebruikers. Vooraf is het zeer moeilijk te voorspellen bij wie dit soort situaties optreedt en bij wie niet. Vergelijk het maar met een loterij; als je een lot koopt, dan heb je kans op de 'hoofdprijs'.

Levensverwachting bij gebruik

Gebruik van anabole steroïden geeft een danige verslechtering van het cholesterol, dat er risico's zijn voor een vervetting van de bloedvaten. Nou is er medisch nog wel iets te doen tegen het dichtslibben van een bloedvat, maar als dit bloedvat in het hart zit, dan brengt dit toch meer risico's met zich mee. Laten we niet om de feiten heen draaien, vroeg of laat kunnen gebruikers te maken krijgen met hartproblemen. Nou wordt het sterven op een relatief jonge leeftijd niet vaak in verband gebracht met het gebruik van anabole steroïden. Maar in een aantal gevallen weten insiders wel beter. Het aantal bodybuilders dat op relatief jonge leeftijd sterft neemt ook in Nederland toe. En laten we eerlijk zijn; het hart van Arnold Schwarzenegger is ook het beste niet meer.

Er worden de komende jaren alleen maar meer sterfgevallen van deze aard voorspeld, aangezien er niet alleen méér wordt gebruikt, maar ook op een jongere leeftijd wordt gebruikt. In april 2000 is er een publicatie verschenen welke aanwijzingen geeft, dat onder vroegere gebruikers meer hartinfarcten en leveraandoeningen voorkomen.

Je kan het huidige gebruik van anabole steroïden deze tijd vergelijken met het roken in de jaren '40 en '50. Het was toen een modeverschijnsel terwijl er pas 20 jaar daarna onomstotelijk is bewezen dat er verband was tussen roken en longkanker. Toen was het voor een hele grote groep echter al te laat.

'Glijdende schaal'

We bedoelen met een glijdende schaal dat gebruikers van een licht kuurtje, snel afglijden naar een zware kuur met hoge gezondheidsrisico's. Het geraken in deze glijdende schaal kan verschillende oorzaken hebben. Zo kan het verlies in spiermassa en -kracht na afloop van een kuur reden zijn om nogmaals te gaan kuren. Sommige gebruikers hebben geen last van schadelijke bijwerkingen tijdens een eerste kuur, dat ze nog maar een kuurtje nemen. Ze zweren echter dat zij niet te maken krijgen met de glijdende schaal, terwijl onderzoekscijfers het tegendeel bewijzen.

We spreken dan ook van een glijdende schaal naar herhaaldelijk gebruik of naar andere middelen. Bij herhaaldelijk gebruik van anabole steroïden, is het bekend dat er niet alleen hogere dosis worden gebruikt maar dat er ook meer middelen worden gebruikt. Voor dat je het weet krijg je toch te maken met lichamelijke gezondheidsklachten, en dat allemaal door die eerste stap.

Het is bekend dat eenmalig gebruik van steroïden ook de drempel wegneemt om te experimenteren met andere middelen. Deze zogenaamde 'pilmentaliteit' resulteert bijvoorbeeld in een experiment met XTC of cocaïne. Cocaïne wordt niet alleen in het uitgaansleven gebruikt maar ook als oppepper voor bijvoorbeeld een training of bij een vechtsport. Cocaïne alleen geeft al risico's voor het dichtslibben van bloedvaten. Ga je dit nou gebruiken in combinatie met steroïden, dan loop je dus een extra risico.

Na één kuur hoef je dus niet meteen in aanraking te komen met leverproblemen, vruchtbaarheidsproblemen of hartproblemen. Maar kijk verder dan je neus lang is en hou rekening met de effecten die te wijten zijn aan een steroïdenkuur. Wat betreft de mensen die jarenlang gebruiken en nog steeds beweren dat zij nergens last van hebben……dagelijks wordt er naar de dopinginformatielijn gebeld door gebruikers die met problemen zitten, welke de partner zelfs niet op de hoogte is. Die "Big smiles" zijn in vele gevallen acteerwerk dat een grammy verdient.

Sport & Fitness 101, november/december, 2000