EN  |  FR

Gezonde vetten maken slanker

Ben jij één van die honderdduizenden Nederlanders die zich hebben voorgenomen dat ze in 2012 gewicht gaan kwijtraken? Dan hebben we een ietwat ongebruikelijke tip voor je. Vervang zoveel mogelijk verzadigde vetten in je dieet door enkelvoudig onverzadigde. Moet je eens kijken wat er dan gebeurt!

De kop is eraf! We zitten alweer halverwege week 1 van het nieuwe jaar 2012. De goede voornemens zijn voorgenomen en het grote afslanken kan beginnen. Misschien moet je dat ‘project’ behapbaar maken door een nutritionele wisseltruc toe te passen: de vervanging van zoveel mogelijk verzadigde vetten door enkelvoudig onverzadigde. Zou wel eens heel aardig kunnen werken.

Trucendoos

Uiteraard is er maar één manier waarop je overtollige vetreserves de baas kunt worden: je moet meer calorieën verbranden dan je binnenkrijgt. Zo simpel is het. Maar zoals je op deze website met enige regelmaat kunt lezen zijn er allerlei misschien minder gebruikelijke, maar soms heel effectieve manieren waarop je die verbranding van calorieën kunt verhogen. Spiermassa opbouwen, bijvoorbeeld. Of koolhydraten en vetten vervangen door eiwitten. Er zijn zelfs aanwijzingen dat je ietsiepietsie meer calorieën kunt verbranden als je meer vocht consumeert. (Die methode zouden we niet echt ‘effectief’ durven noemen…)

Dit webbericht gaat over een andere truc die volgens studies je stofwisseling kan verhogen. Het effect ervan is niet groot, maar de perfectionistisch ingestelde lezers van deze website vinden hem misschien interessant. Volgens Amerikaanse voedingswetenschappers verbruik je meer calorieën naarmate je meer verzadigde vetzuren in je voeding vervangt door enkelvoudig onverzadigde.

Verzadigde vetzuren zitten vooral in kant-en-klare voedingsmiddelen die niet erg gezond zijn, zoals goedkope margarines, koekjes, sauzen en gebak. Op de tweede plaats komen vette vleesproducten en vette zuivelproducten, zoals boter en volle melk. Enkelvoudig onverzadigde vetzuren zitten daarentegen in olijfolie en noten. Je kunt je vetzuurprofiel dus verbeteren als je vette snacks vervangt door amandelen of hazelnoten, en niet meer bakt in boter of goedkope margarines maar in olijfolie.

Het ene vetzuur is het andere niet

Voedingswetenschappers en voorlichters roepen al jaren dat we onze vetzuursamenstelling op die manier zouden moeten verbeteren. Een dieet met veel onverzadigde vetzuren is beter voor hart en bloedvaten, vooral omdat het zorgt voor een lagere concentratie van het ‘slechte cholesterol’ LDL. Maar volgens een handjevol weinig bekende studies verhoogt zo’n dieet dus ook de stofwisseling.

Zo’n studie verscheen in 2003. Het artikel beschrijft een experiment waarin proefpersonen de ene keer vooral voedingsmiddelen aten met verzadigde vetzuren, en de andere keer voedingsmiddelen met onverzadigde vetzuren. In de periode dat de proefpersonen vooral gezonde vetzuren binnenkregen verloren ze spontaan anderhalve kilo lichaamsvet. Vetvrije massa verloren ze niet.

In een ander experiment gaven onderzoekers vrouwen een ontbijt met de ene keer vooral enkelvoudig onverzadigde vetzuren, en de andere keer vooral verzadigde vetzuren. Na het ontbijt moesten de vrouwen sporten. Na de workout verbrandden de vrouwen door het EPOC-fenomeen meer vetzuren, en dat waren vooral enkelvoudig onverzadigde vetzuren. Na het ontbijt met de onverzadigde vetzuren was die verbranding verhoogd. Misschien houdt dat in dat een voeding met veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren het herstel na inspanning een beetje versnelt.

Meer greep op onverzadigde vetten

De resultaten zullen scheikundigen niet verbazen. Zij weten dat enzymen die voedingstoffen helpen omzetten in energie, makkelijker greep krijgen op onverzadigde vetzuren dan op verzadigde vetzuren. Wat scheikundigen misschien wel verbazingwekkend zullen vinden is de grootte van het effect. Voedingswetenschappers van de University of Vermont, die in een experiment proefpersonen vier weken voedingsmiddelen met behoorlijk veel verzadigd vet lieten eten, en dezelfde proefpersonen ook nog eens vier weken voedingsmiddelen met veel enkelvoudig onverzadigd vet gaven, vonden een verschil in caloriegebruik van maar liefst 214 kilocalorieën per dag.

We zullen er meteen maar bij vertellen dat het onderzoek naar hoe de stofwisseling met vetten omgaat nog in de kinderschoenen staat. Hoeveel gewicht de samenstelling van de vetzuren in je voeding nu precies in de schaal legt, daarover verschillen de wetenschappers nog van mening. Maar laat je daardoor alsjeblieft niet tegenhouden. Als je je voeding wilt ‘verontzadigen’, doe dat dan gerust. Als je er niet slanker door wordt, dan word je in ieder geval wel gezonder…

Dossiers: