EN  |  FR

Póóótje met vet, retteketet

Met carnaval voor de deur, een van de weinige momenten dat het zuiden van Nederland massaal in beweging komt, krijgt de oude carnavalskraker ‘Potje met vet’ dankzij nijvere wetenschappers opeens weer een nieuwe lading. Ben je nu vrouw en wil je een gezonde tachtiger worden, vergeet dan de slogan ‘Let op vet’. Een vetarm dieet verlaagt namelijk de kans op borst- en darmkanker en hartkwalen niet, schrijven onderzoekers in de februari-uitgave van JAMA.

‘Da’s best wel vet’, moet een grote groep onderzoekers vergenoegd hebben gedacht toen op 8 februari j.l. het toonaangevende The Journal of the American Medical Association (JAMA) verscheen. Die uitgave leek wel een themanummer met als mantra ‘vetarm dieet verlaagt de kans op kanker en hartkwalen niet’. De New York Times (NYT) dook er meteen bovenop en NRC Handelsblad maakte er op 9 februari een voorpagina artikel van. Een interessante terzijde. NYT laat ook wetenschappers aan het woord die kanttekeningen plaatsen bij het onderzoek, NRC doet dat niet. Het interpreteren van wetenschappelijke artikelen blijft lastig. Is het onderzoek nu echt voorpaginanieuws waard?

Vis noch vlees

Wat de publicaties in JAMA in wezen doen, is bevestigen dat je adviezen gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek nooit eenzijdig kunt interpreteren. De porté van deze studie, zoals een van de onderzoekers zegt, is dat nu bewezen is dat de rol van een dieet niet doorslaggevend is bij het voorkomen van kanker en hartkwalen. Of zoals een van de hoofdonderzoekers in NYT het zegt: ‘And Barbara V. Howard, an epidemiologist at MedStar Research Institute a nonprofit hospital group, and a principle investigator in the study, said people should realize that diet alone was not enough to stay healthy. “We are not going to reverse any of the chronic diseases in this country by changing the composition of the diet,” Dr. Howard said. “People are always thinking it's what they ate. They are not looking at how much they ate or that they smoke or that they are sedentary.” Except for not smoking, the advice for a healthy lifestyle is based largely on indirect evidence, Dr. Howard said, but most medical researchers agree that it makes sense to eat well, control weight and get regular exercise.’
Ruim 400 miljoen dollar belastinggeld verder, zegt dit 8 jaar durend onderzoek onder bijna 50.000 vrouwen in de leeftijd van 50 tot 79 jaar dus dat je moet letten op wat je eet, verzadigde vetten moet mijden, dat je beter niet kunt roken en dat meer bewegen goed voor je is. Het gaat dus om de combinatie van al deze factoren. Want vrouwen die een vetarm dieet hadden gevolgd, stellen de onderzoekers verder, aten significant minder vet, maar hadden een even grote kans op chronische ziekten dan vrouwen die geen vetarm dieet volgden. Wetenschap, ‘you gotta love it’. Of zoals dr. David A. Freedman, statisticus van de University of California, droog concludeerde in de NYT: “We, in the scientific community, often give strong advice based on flimsy evidence,” he said. “That's why we have to do experiments.”

Tikfoutje

Dat je inderdaad moet oppassen met het interpreteren van wetenschappelijke onderzoeken, bleek acht dagen later in de NYT. Bij het artikel ‘Low-fat diet does not cut health risk, study finds’ werd een rectificatie geplaatst. Correction: February 16, 2006, Thursday A front-page article on Feb. 8 about a new study finding that low-fat diets have no effect on the risk of cancer or heart disease misstated the incidence of breast cancer among women in the study. It was 42 per 10,000 per year in women in the low-fat-diet group, compared with 45 per 10,000 in women consuming their regular diet - not per 1,000. (‘The difference was deemed statistically insignificant.’). Dus als je carnaval gaat vieren, ga naar een rookvrije kroeg, blijf van het bier af, haak aan bij iedere polonaise en laat dat potje met vet op de tafel staan.