EN  |  FR

Oogdrukken kun je beter laten

Gewichttraining helpt je een slanke, strakke en sterke fysiek op te bouwen, en daar mag best een beetje druk bij komen kijken. Wel oppassen dat je bij al dat progressief belasten het zicht op de zaak verliest. Want wat blijkt? De adem inhouden tijdens het tillen is slecht voor de zenuwvezels in het oog. Niet doen dus, blijven ademen. Over ‘zware metalen’ en een aandoening die glaucoom heet.

Glaucoom

Glaucoom is de medische term voor ‘lenstroebeling’, een oogaandoening waarbij het aantal zenuwvezels in de oogzenuw afneemt en het gezichtsveld vermindert, meestal door te hoge oogdruk. Het verraderlijke is dat je van deze afbraak van zenuwvezels een tijdlang niets merkt, tot er gedeelten van het gezichtsveld uitvallen. Vroege herkenning is belangrijk, want onbehandeld glaucoom kan leiden tot onherstelbare schade aan de oogzenuw en uiteindelijk zelfs tot blindheid.

Nu is een klassiek probleem in bodybuilding en krachttraining, dat veel sporters tijdens het (zware) tillen de adem inhouden, terwijl de bedoeling is dat bij de negatieve fase wordt ingeademd, heel even wordt vastgehouden en bij de positieve fase uitgeademd. Beginners vinden dit ademhalingsritme vaak moeilijk aan te leren en gevorderde gewichttrainers willen tijdens beurten met hele zware metalen ook nog wel eens vergeten goed te ademen. Een en ander was de Braziliaanse oogarts Geraldo Magela Vieira en collegae opgevallen en ze schreven er in de Archives of Opthalmology (2006:124:1251-4) een artikel over. Het artikel vind je hier. Een kort verslag daarvan verscheen onlangs in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (oktober 2006).

Ogen onder hoge druk

Vieira e.a. deden onderzoek bij 29 gezonde vrijwilligers (jonger dan 40 jaar) bij wie zij tijdens de gewichttraining de oogdruk maten. Wanneer de proefpersonen normaal doorademden tijdens de krachtinspanning werd bij 62% van hen een stijging in de oogdruk gemeten van gemiddeld 2.2 mmHg. Hielden de sporters tijdens de krachtinspanning de adem in, dan werd bij 90% een toename in de oogdruk gemeten met gemiddeld 4.2 mmHg. Daarvan steeg bij 30% de druk met meer dan 5 mmHg en bij 2 personen met meer dan 10 mmHg.

Het inhouden van de adem tijdens krachttraining leidt tot samendrukken van de bloedvaten in de borstkas (de zogeheten ‘Valsalva-manoeuvre’). Door de hoge druk in de borstkas kan het bloed niet (goed) terugstromen naar het hart en zwellen de vaten buiten borst- en buikstreek op. Kijk maar eens naar de aderen op het hoofd van iemand die bezig is met een loodzware deadlift die even wordt vastgehouden. Daarom is het advies om tijdens het opbouwen van spanning gewoon uit te ademen. Adem verder niet te diep in en hou je adem niet te lang vast, maar blaas je stoom af! Dat was ook het advies van oogarts Vieira, die daarnaast ook een regelmatige oogcontrole aanbeveelt. Meer over de effecten van hoge druk en hoge bloeddruk – onder andere als bijwerking van anabolengebruik – vind je hier.

Tot slot

Het is zeker niet nodig nu maar licht te gaan trainen of het ijzer definitief aan de wilgen te hangen, want sporten leidt tot een verlaging van de oogdruk na het sporten. Daarbij geldt: hoe langer je sport, hoe meer de oogdruk afneemt. Zowel kracht- als duurtraining leidt tot deze drukvermindering. Meer informatie over de aandoening glaucoom vind je hier.